BRISEL,23.6.2016. - Kao i prije 41 godinu, danas je dan odluke da li Veklika Britanija želi biti članica Evropske unije ili nakon 4 decenije iz nje odlazi.
U sedam sati jutros, bez pompe i gotovo rutinski, otvoreno je više od 40 hiljada glasačkih mjesta na kojima će se, za sada ravnomjerno podijeljeni građani na za i protiv, izjasniti o budućnosti Ujedinjenog Kraljevstva u Evropskoj uniji. Očekuje se da će od ukupno 45 miliona Britanaca, njih oko 30 miliona izaći na referendum.
Kakav će biti konačani odgovor na pitanje "Da li bi Ujedinjeno Kraljevstvo trebalo ostati članicom Evropske unije ili napustiti Evropsku uniju”, znat će se tokom večeri u četvrtak na petak.
Prema svim dosadašnjim anketama, broj onih koji su za ostanak Britanije u EU, u odnosu na one koji priželjkuju izlazak - gotovo je izjednačen. Do srijede uvečer oko jedan posto anketiranih birača je bilo više za izlazak Britanije iz EU nego za njen ostanak. Sva formalna i neformalna diplomatija EU je na nogama kako bi se pridobila većina za ostanak ove zemlje u članstvu s Unijom. Ne smije se, međutim, gubiti iz vida ni činjenica da je cijeli evropskih prostor u zadnijh desetak godina zahvaćen jačim ili blažim valovima desničarskih opredjeljenja, a euroskeptici u Britaniji su glasniji od svih ostalih u svijetu, te bi bi za njih današnja prilika mogla biti i historijski trenutak za realizaciju svojih starih namjera.
Iako se Velika Britanija od ulaska u Uniju, svojom tvrdom, često i naglašeno sebičnom i egocentričnom politikom, izborila za povlašteni položaj s brojnim izuzecima u odnosu na sve druče članice Unije, njen izlazak u jednom od najkritičnijih perioda za evropsku ideju općenito, bio bi do sada bnajozbiljniji udarac od kako Evropska unija kao zajednica ravnopravnih država postoji.
Bez obzira što Velika Britanija kao veoma osobena ostrvska zemlja nije članica Eurozone, što nikada nije pristupila Schengenskom sporazumu i bezviznom režimu, što nikada nije prihvatila zajedničku agrarnu i socijalnu politiku, što je izuzeta od zajedničke politike viza i azila i tako dalje, ostankom u zajedničkom klubu Britanija bi dokazala da integralistička ideja na evropskom tlu nije otpisana, čime bi, sasvim izvjesno, i sama Unija dobila dodatni stimulans za nastavak vlastitog unutarnjeg preuređenja i prilagođavanja novom vremenu, novim geopolitičkim okolnostima i novim globalnim izazovima kao što su terorizam, migracije naroda, klimatske promjene, energetske krize itd.
I dok na Ostrvu traje gotovo rutinska procedura sudbonosnog izjašnjavanja o vrlo jasnom i nedvosmislenom referendumskom pitanju o ostati ili izaći iz Evropske unije, u njenom glavnom sjedištu u Briselu, današnje aktivnosti se odvijaju uobičajenom dinamikom.
Izuzetak su dvije vrhunske državničko-političke posjete. Palestinski predsjednik Mahmoud Abbas i izraelski predsjednik Reuven Rivlin danas su gosti svih najviših zvaničnika Evropske unije - od evropske komesarke za vanjsku politiku i sigurnost Federice Mogherini, predsjednika Evropske komisije Jean-Claude Junckera, predsjednika Evropskog parlamenta Martina Schulza pa do predsjednika Evropskog vijeća Donalda Tuska.
Zvanični Brisel, dakle, na prvi pogled živi uobičajeno, baveći se danas neuobičajeno krupnim i delikatnim pitanjem izraelsko-palestinskog približavanja i mogućeg konačnog i trajnog pomirenja na Bliskom Istoku, tom višedecenijskom žarištu svih vrsta krize, terora, netrpeljivosti i ratova.
Povodom dileme ostati ili otići iz Evropske unije, šta su argumenti za jednu, šta za drugu odluku; šta govore činjenice, a šta kažu političari, stručnjaci i građani Velike Britanije - pogledati na ovim linkovima:
https://www.youtube.com/watch?v=UTMxfAkxfQ0;
https://www.youtube.com/watch?v=Z8xdCFwng_k
(Zekerijah Smajić)